Ethiopia được coi là cái nôi của cà phê, nơi mà hạt cà phê đầu tiên xuất hiện. Đây là vùng đất được ngưỡng mộ vì những sản phẩm cà phê nổi bật của mình. Danh tiếng của Ethiopia không chỉ đến từ việc đây là nguồn gốc của cà phê, mà còn bởi chất lượng cà phê tại đây được đánh giá là hàng đầu thế giới.
Trong bài viết này, hãy cùng Nhân Vip Coffee khám phá tổng quan về cà phê Ethiopia và tìm hiểu lý do tại sao cà phê nơi đây lại được ưa chuộng nhất toàn cầu.
Tổng quan về cà phê Ethiopia
Ethiopia – Cội nguồn của cà phê
Ngược lại vào khoảng năm 850 sau Công nguyên, cà phê được phát hiện bởi một người chăn dê du mục tên là Kaldi. Ông nhận thấy những con dê của mình ăn trái cà phê và sau đó có những hành động nhảy múa đầy năng lượng. Bị cuốn hút bởi loại quả kỳ diệu này, Kaldi đã mang chúng về nhà để tìm hiểu thêm.
Lần đầu tiên, ông chia sẻ phát hiện của mình với một vị tu sĩ. Ông ném những hạt cà phê vào lửa và khẳng định rằng đây là biểu hiện của điều kỳ diệu. Khi hạt cà phê tiếp xúc với lửa, chúng bắt đầu rang, tạo ra một hương thơm quyến rũ lan tỏa khắp căn phòng.
Có lẽ chính mùi hương đặc biệt này đã khiến cà phê được coi là một thứ ma thuật huyền bí vào thời điểm đó. Thật thú vị khi sự phát hiện về hương cà phê diễn ra như vậy! Tuy nhiên, việc cà phê trở thành một loại thức uống phổ biến như ngày nay thì phải đợi rất lâu sau mới hình thành.
Cây cà phê đã mọc hoang dại tại Ethiopia trong nhiều thế kỷ, cho thấy rằng cà phê đã tự nhiên phát triển và sinh sản ở đây từ rất lâu trước đó. Điều này khác với nhiều vùng đất trồng cà phê khác. Nơi mà cây cà phê thường được du nhập bởi các đế quốc đô hộ. Chính vì vậy, không có gì ngạc nhiên khi Ethiopia được xem là quê hương của cà phê với những giống cà phê ngon nhất thế giới.
Xem thêm:
- Cafe nhượng quyền 0 đồng là gì? Rủi ro và thách thức ra sao?
- Nhượng quyền cafe Milano có chi phí bao nhiêu? Có nên không?
- Cà phê pha phin là gì? Các thương hiệu và phân loại cafe phin phổ biến
- Bạc xỉu là gì? Cách làm bạc xỉu cà phê ngon đậm vị thơm lừng
Một vài số liệu liên quan
Môi trường tự nhiên tại Ethiopia rất lý tưởng để sản xuất cà phê chất lượng cao mà không cần can thiệp thêm. Tại đây, có hơn một nghìn giống cà phê khác nhau được trồng.
Cà phê Ethiopia được trồng rộng rãi trên khắp vùng đất Nam Phi này, nhưng chủ yếu tập trung ở các vùng núi phía nam, nơi có độ cao và điều kiện lý tưởng cho sự phát triển của cây cà phê.
- Các khu vực trồng cà phê bao gồm: Sidama, Yirgacheffe, Harrar, Limu, Djimma, Lekeemi, Wallega và Gimbi.
- Một số giống cà phê nổi bật là: Kudhome, Gesha, Djimma…
- Chủng loại chính: Arabica
- Độ cao thích hợp cho việc trồng: từ 1.500 đến 1.800 mét so với mực nước biển.
- Phương pháp chế biến cà phê bao gồm: chế biến khô và chế biến ướt.
Cà phê được phân loại thành 9 cấp độ, gọi là Grades, trong đó:
+ Grades 1 – 2: Cà phê đặc sản (Specialty Coffee).
+ Grades 3 – 9: Sản phẩm thương mại.
Thời gian thu hoạch cà phê diễn ra từ tháng 11 đến tháng 2.
Sản xuất cà phê tại Ethiopia
Ethiopia là quốc gia đứng thứ năm trên thế giới về sản xuất cà phê và cũng là nước có sản lượng cà phê cao nhất tại châu Phi. Trước hết, tỉnh Sidamo/Sidama ở cực Nam Ethiopia là khu vực trồng cà phê nhiều nhất. Yirgacheffe nổi tiếng với các trang trại cung cấp loại cà phê hảo hạng nhất toàn cầu thuộc vùng đất này.
Thứ hai, khu vực Guji nằm phía nam Sidamo cũng rất nổi bật. Nơi đây được biết đến với những nhà rang xay hàng đầu thế giới, có khả năng tạo ra những hương vị cà phê tuyệt vời trong mỗi tách cà phê. Bạn có thể hình dung một tách cà phê có hương hoa nhài ngọt ngào. Thoang thoảng mùi dưa và hương đào, khiến bạn cảm giác như đang thưởng thức một tách trà.
Cuối cùng, không thể không nhắc đến Harrar, nằm ở phía đông Ethiopia. Đây là khu vực nổi tiếng với phương pháp chế biến cà phê khô, mang lại hương vị trái cây hoang dã giống như syrup.
Phần lớn cà phê được sản xuất bởi các hộ nông dân nhỏ lẻ, họ tiêu thụ sản phẩm thông qua Sở giao dịch hàng hóa Ethiopia (ECX), được thành lập bởi chính phủ Ethiopia vào năm 2008.
Điểm vượt trội của cà phê Ethiopia
Ethiopia được coi là quê hương của giống cà phê Arabica chất lượng cao. Cà phê Ethiopia nổi bật với những hương vị đặc trưng và tinh tế, bao gồm hương hoa, thảo mộc và cam quýt.
Sự phong phú về sinh học cùng với các giống cà phê khác nhau đã tạo ra nhiều loại cà phê độc đáo, đa dạng về hương vị. Điều này giúp cà phê Ethiopia giữ vững vị trí cạnh tranh trên thị trường.
Giá trị của cà phê Ethiopia
Cà phê Ethiopia được coi là một trong những loại cà phê độc đáo nhất trên thế giới, đồng thời cũng là loại có hương vị phong phú và phức tạp bậc nhất. Theo ý kiến của các chuyên gia, nó hoàn toàn xứng đáng được công nhận là di sản văn hóa thế giới.
Trước khi trở thành một mặt hàng mang lại lợi nhuận cao cho Ethiopia, cà phê đã từ lâu là biểu tượng văn hóa và tín ngưỡng của quốc gia này.
Cà phê Ethiopia giữ vai trò trung tâm trong nhiều nghi lễ văn hóa quan trọng tại đất nước Nam Phi này. Một ví dụ điển hình là buổi lễ hàng năm mang tên Coffee Ceremony, đã tồn tại qua nhiều thế kỷ. Mỗi sáng, phụ nữ trong gia đình sẽ rang cà phê tươi trên chảo đất sét, có thể thêm một số hương liệu.
Hạt cà phê sau đó được nghiền mịn và nấu sôi trong ấm đất nung truyền thống gọi là Jebena. Cà phê nóng sẽ được rót ra cốc để mọi người trong gia đình và khách thưởng thức như một phần của nghi lễ. Những buổi lễ này thường kéo dài từ 2 đến 3 tiếng đồng hồ.
Khi một người Ethiopia mời bạn một tách cà phê, điều đó thể hiện sự tôn trọng sâu sắc dành cho bạn. Việc mời cà phê được xem như một dấu hiệu của tình bạn và sự gắn bó. Có một câu nói nổi tiếng trong văn hóa Ethiopia: “Cà phê là bánh mì của chúng tôi”. Cho thấy vai trò vô cùng quan trọng của cà phê trong đời sống của người dân nơi đây.
Cách phân loại cà phê Ethiopia
Như đã đề cập trước đó, cà phê Ethiopia thường được phân loại theo cấp độ gọi là Grades (viết tắt là G). Việc phân loại này dựa trên nhiều tiêu chí như kích thước hạt, tỷ lệ hạt vỡ, độ ẩm và tạp chất.
Grade 1 – Loại 1
Cấp độ này dành cho cà phê đặc sản (specialty coffee). Tại đây, cà phê gần như không có khuyết điểm đáng kể (ít hơn 3 điểm khuyết tật). Khoảng 90% hạt đạt kích thước sàn 18 (7,1mm), với tỷ lệ tạp chất chỉ 0,5%. Đặc biệt, không có lỗi về ẩm mốc hay mùi lạ. Độ ẩm được phép dao động trong khoảng 9 – 13%.
Grade 2 – Loại 2
Cấp độ này cũng thuộc về cà phê đặc sản. Khoảng 90% hạt có kích thước sàn 16 (6,3mm). Tỷ lệ lỗi đen và võ hạt tối đa là 2%, cùng với tạp chất 0,5%. Độ ẩm ở mức khoảng 12,5%.
Grade 3 – 9
Các loại cà phê còn lại không đáp ứng tiêu chuẩn của grade 1 và grade 2 sẽ không được xem là cà phê đặc sản. Những loại này được phân loại vào nhóm cà phê thương mại với giá trị thấp hơn.
Hương vị
Cà phê Ethiopia nổi bật với hương vị trái cây và hoa tươi, được biết đến với độ acid cao. Hương vị của các loại cà phê này có thể từ nhẹ nhàng, trung bình cho đến phức tạp, tùy thuộc vào điều kiện sinh trưởng.
Điểm nhấn của cà phê Ethiopia là sự tinh tế trong hương vị, cho phép cảm nhận những nốt hương đa dạng. Ngoài ra, sự tươi sáng và năng động luôn hiện hữu trong sản phẩm này.
Cà phê Yirgacheffe của Ethiopia thường được so sánh với cà phê Kenya. Tuy nhiên, việc so sánh hai loại cà phê xuất sắc này là rất khó khăn. Mỗi loại đều tỏa sáng theo cách riêng của mình. Nếu cà phê Ethiopia được ví như dòng nhạc cổ điển thì cà phê Kenya lại giống như dòng nhạc Jazz kinh điển. Qua đó, chúng ta nhận thấy rằng cả hai loại đều có giá trị riêng, thu hút khán giả và thị trường khác nhau.
Những vùng đất nổi tiếng cùng hương vị đặc trưng
Sidamo
Vùng đất Sidamo, với địa hình phong phú, đã tạo ra những hương vị cà phê đa dạng và đặc sắc. Cà phê nơi đây mang đến hương thơm từ trái cây cho đến các loại hạt, thậm chí cả hương thảo dược.
Lekempi, Wellega và Gimbi
Khu vực này áp dụng cả hai phương pháp chế biến tự nhiên và chế biến ướt, do đó hương vị cà phê ở đây phong phú và tự nhiên hơn so với Sidamo và Yirgacheffe.
Yirgacheffe
Yirgacheffe là khu vực trồng cà phê cao nhất miền nam Ethiopia, nằm ở độ cao từ 1.700 đến 2.200 mét so với mực nước biển. Nơi đây nổi tiếng với loại cà phê được coi là ngon nhất thế giới, đạt tiêu chuẩn SHG/SHB. Cà phê Yirgacheffe thường có hương chanh và trái cây, cùng với vị ngọt nhẹ nhàng đặc trưng.
Harrar
Harrar là vùng đất có khí hậu nóng quanh năm và địa hình giống như sa mạc, khiến cà phê nơi đây nổi bật với hương vị đất (earth). Mặc dù vậy, cà phê Harrar được đánh giá cao nhờ vị việt quất và trái cây, nằm trong danh sách 10 loại cà phê ngon nhất thế giới.
Đặc biệt, vỏ hạt cà phê ở đây được dùng để làm trà gọi là cascara, với hương vị độc đáo và khác biệt so với trà lá, trở thành một sản phẩm truyền thống nổi tiếng của Harrar.
Limu và Djimma
Cà phê tại Limu được chế biến theo phương pháp ướt, trong khi Djimma sử dụng phương pháp chế biến tự nhiên. Hương vị của cà phê ở đây nhẹ nhàng và có nhiều đặc điểm nổi bật hơn so với cà phê Sidamo.
Xem thêm:
- Top 12+ mẫu thiết kế quán cà phê sân vườn độc đáo thư giãn
- Top các mẫu thiết kế quán cà phê vỉa hè đẹp, sang trọng
- Container cafe là gì? Gồm những mô hình nào? Chi phí ra sao?
- Các bước Setup menu quán cafe – các mẫu setup menu đẹp
Một vài cách pha chế và thưởng thức cà phê Ethiopia
Cà phê Ethiopia thường có đặc điểm là thể chất nhẹ và độ chua rõ rệt. Do đó, phương pháp pha chế thủ công theo kiểu Drip được khuyến nghị cho loại cà phê này.
Để đảm bảo hương vị tuyệt hảo cho mỗi tách cà phê, nguyên liệu sử dụng cần phải luôn tươi mới.
Cold Brew
Nếu bạn mong muốn thưởng thức một ly cà phê mang hương vị của cả trái cây và hoa, điều này hoàn toàn khả thi với cà phê Ethiopia, đặc biệt khi bạn pha theo phương pháp lạnh (cold brew coffee).
Bạn sẽ cảm nhận được sự mượt mà với hương việt quất hòa quyện cùng chút hương đào nhẹ nhàng. Một lưu ý quan trọng để có được tách cà phê cold brew hoàn hảo là nên xay thô, nhằm tránh việc chiết xuất quá nhiều độ chua.
Pour Over
Phương pháp Pour Over là lựa chọn ưu tiên của những tín đồ cà phê Ethiopia, nhờ vào khả năng kiểm soát quy trình pha chế một cách linh hoạt. Điều này mang lại lợi thế lớn trong việc tạo ra ly cà phê với hương vị phong phú và cân bằng.
Trong kỹ thuật pha Pour Over, Chemex được xem là bộ lọc hàng đầu. Bởi lẽ, cà phê thu được có chất lượng tương tự như trà, với các nốt hương tinh tế nhất. Sự tuyệt vời của nó thường khiến người thưởng thức không ngừng khen ngợi.
Nếu bạn yêu thích hương vị trái cây với độ chua nổi bật, bộ lọc V60 sẽ là sự lựa chọn lý tưởng. Giấy lọc của V60 mỏng hơn so với Chemex, giúp làm nổi bật hương vị trái cây và độ sáng. Hơn nữa, vị ngọt ngào của syrup cũng là đặc trưng nổi bật của cà phê Ethiopia khi sử dụng V60.
Espresso
Cà phê Ethiopia thường được ưu tiên pha chế theo phương pháp thủ công nhằm tôn vinh hương vị đặc trưng của nó. Tuy nhiên, bạn cũng có thể thưởng thức cà phê espresso từ cà phê Ethiopia, và chắc chắn rằng với chất lượng hàng đầu của loại cà phê này, espresso sẽ không làm bạn thất vọng.
Crema là yếu tố quan trọng và được mong đợi khi nhắc đến espresso. Tuy nhiên, khi pha espresso bằng cà phê Ethiopia, bạn cần cân nhắc một chút. Hương vị cay nồng hoặc những nốt hương trái cây đặc trưng chính là điểm nổi bật mà bạn có thể cảm nhận trong tách cà phê của mình.
Một lưu ý nhỏ dành cho những ai mong muốn thưởng thức espresso từ loại cà phê này: hãy chọn hạt rang nhẹ nếu bạn muốn tận hưởng hương vị trái cây. Cà phê rang đậm sẽ mang lại vị cay nồng hơn (như gừng hoặc tiêu), đồng thời làm giảm đi sự hiện diện của hương vị trái cây.
Tổng kết
Bạn sẽ cảm nhận được tâm trạng của những người từng chia sẻ rằng. Họ đã bị cuốn hút bởi hương hoa quyến rũ khi thưởng thức cà phê Ethiopia. Hoặc bạn sẽ ngạc nhiên khi nghe ai đó thốt lên rằng họ đã hoàn toàn say mê trước một tách cà phê mang hương vị của dừa nướng. Và bạn sẽ không khỏi bất ngờ khi gặp những người đắm chìm trong ly cà phê có sự hòa quyện giữa hương hoa quả và mùi rượu vang,…
Tất cả những điều này đều dễ hiểu nếu bạn có cơ hội trải nghiệm cà phê Ethiopia chính gốc. Cà phê Ethiopia được xem là một trong những loại thức uống mà mọi người nên thử ít nhất một lần trong đời. Mong rằng, qua bài viết của Nhân Vip Coffee bạn đã hiểu rõ về loại cà phê này rồi nhé.
Xem thêm:
- Tìm hiểu chi tiết về cà phê cherry hiện nay
- Cafe Arabica Caturra là loại cà phê nào?
- Một số đặc điểm vượt trội của cà phê catimor
- Các loại cà phê moka hiện nay bao gồm những loại nào?
- Cafe vối là gì? Phân loại và ưu điểm của loại cà phê này ra sao?
